ساخت مایع سفید کننده | برسی فرمولاسیون و چالش ها
مایع سفید کننده معمولی به عنوان یکی از محصولات پرکاربرد در نظافت منازل، با چالش‌های مختلفی همراه هستند. بوی تند و زننده این محصولات، برای افرادی که دارای مشکلات تنفسی مانند آسم و آلرژی هستند، بسیار آزاردهنده بوده و می‌تواند سلامت آن‌ها را به خطر اندازد.
مواد شیمیایی موجود در سفیدکننده‌های معمولی، ممکن است برای محیط زیست مضر بوده و به آلودگی آب و خاک کمک کنند. از سوی دیگر، بسیاری از افراد به دنبال محصولاتی هستند که علاوه بر عملکرد خوب در سفیدکنندگی، بوی مطبوع و دلپذیری نیز داشته باشند.
با توجه به این چالش‌ها، تولیدکنندگان محصولات شوینده به دنبال یافتن راهکارهای جایگزینی هستند که بتوانند هم نیاز به سفیدکنندگی را برطرف کنند و هم سلامت انسان و محیط زیست را حفظ کنند. برخی از این راهکارها شامل استفاده از مواد طبیعی، فرمولاسیون‌های ملایم‌تر و توسعه فناوری‌های جدید برای کاهش اثرات زیست‌محیطی محصولات است.
چالش‌های ساخت مایع سفید کننده بدون بو
مواد معطری که برای پوشاندن بوی کلر استفاده می‌شوند، اغلب خودشان حاوی مواد شیمیایی هستند که ممکن است حساسیت‌زا باشند.
حذف مواد معطر نباید باعث کاهش خاصیت سفیدکنندگی محصول شود. فرمولاسیون باید به گونه‌ای باشد که در طول زمان پایدار بماند و خواص خود را از دست ندهد.
اگر قصد آموزش تولید این محصول را دارید پیشنهاد میکنیم از دوره ساخت سفید کننده سایت ما استفاده نمایید که صورت حضوری و مجازی توسط اساتید شناخته شده کشور برگزار میشود و شما در این دوره با مراحل کلیدی با تمامی جزئیات در ساخت و کنترل محصول معرفی شده و از خطاهای محتمل در فرآیند تولید محصولات مراقبت های پوستی آشنا میشوید.
مواد اولیه و فرایند تولید
ساخت مایع سفیدکننده بدون بو نیازمند دانش تخصصی در زمینه شیمی و فرمولاسیون است. به طور کلی، مراحل تولید به شرح زیر است:
-
- پراکسید هیدروژن: ماده اصلی سفیدکننده که خاصیت اکسیدکنندگی دارد.
- سورفکتانت‌ها: برای افزایش قدرت پاک‌کنندگی و ایجاد کف.
- مواد قلیایی: برای تنظیم pH و افزایش کارایی سفیدکنندگی.
- عوامل تثبیت‌کننده: برای حفظ پایداری فرمول.
- عوامل ضد باکتری: برای افزایش خاصیت ضدعفونی‌کنندگی.
- عوامل کنترل کننده بو: موادی طبیعی مانند عصاره گیاهان یا ترکیبات آلی که بوی نامطبوع را خنثی می‌کنند.
برای تهیه مواد اولیه مورد نیازتان از وبسایت فرمولچی دیدن فرمایید.
تولید مواد شوینده، فرآیندی دقیق و چند مرحله‌ای است که با مخلوط کردن دقیق مواد اولیه آغاز میشود. در این مرحله، مواد اولیه مختلف مانند سورفکتانت‌ها، سازنده‌ها، رنگ‌ها، عطرها و سایر افزودنی‌ها بر اساس فرمولاسیون مشخص و با نسبت‌های دقیق با یکدیگر ترکیب می‌شوند.
پس از مخلوط شدن مواد اولیه، مخلوط حاصل به دقت همگن میشود تا یک محلول یکنواخت و بدون ته‌نشینی به دست آید. این مرحله از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا یکنواختی محلول، کیفیت و عملکرد محصول نهایی را تضمین می‌کند. در نهایت، محلول آماده در بسته‌بندی‌های مختلف مانند بطری‌ها، قوطی‌ها یا کیسه‌های پلاستیکی پر میشود و برای عرضه به بازار آماده میشود.
نکات مهم در تولید مایع سفید کننده بدون بو
تولید مواد شوینده، فرایندی پیچیده و حساس است که نیازمند رعایت دقیق استانداردهای ایمنی، کیفیت و زیست‌محیطی است. هنگام کار با مواد شیمیایی مختلف، رعایت نکات ایمنی از اهمیت بالایی برخوردار است. استفاده از تجهیزات حفاظت فردی، تهویه مناسب محیط کار و آموزش کارکنان در خصوص خطرات احتمالی، از جمله مواردی است که باید به دقت مد نظر قرار گیرد.
کنترل کیفیت نیز یکی دیگر از جنبه‌های مهم در تولید مواد شوینده است. محصول نهایی باید از نظر خواص فیزیکی مانند ویسکوزیته، چگالی و ظاهر، خواص شیمیایی مانند pH و قدرت پاک‌کنندگی و همچنین از نظر میکروبی مورد آزمایش قرار گیرد تا اطمینان حاصل شود که محصول تولید شده، مطابق با استانداردهای تعیین شده و دارای کیفیت مورد نظر است.
علاوه بر ایمنی و کیفیت، ملاحظات زیست‌محیطی نیز در تولید مواد شوینده بسیار مهم است. انتخاب مواد اولیه با منشاء طبیعی و تجدیدپذیر، کاهش مصرف آب و انرژی در فرآیند تولید، تصفیه پساب‌های صنعتی و بسته‌بندی‌های قابل بازیافت، از جمله اقداماتی است که می‌تواند اثرات زیست‌محیطی تولید مواد شوینده را کاهش دهد.
تولیدکنندگان مواد شوینده باید به دنبال تولید محصولاتی باشند که علاوه بر کارایی بالا، کمترین آسیب را به محیط زیست وارد کنند.
تأثیر مواد اولیه مختلف بر خواص سفید کننده
انتخاب مواد اولیه مناسب، کلید تولید یک سفید کننده مؤثر و ایمن است. هر ماده اولیه، نقش ویژه‌ای در تعیین خواص نهایی محصول ایفا می‌کند. در ادامه به بررسی تأثیر برخی از مواد اولیه اصلی در فرمولاسیون سفید کننده‌ها می‌پردازیم:
.1پراکسید هیدروژن (Hydrogen Peroxide)
این ماده با اکسید کردن رنگدانه‌های موجود در لکه‌ها، آن‌ها را بی‌رنگ می‌کند. غلظت پراکسید هیدروژن، قدرت سفیدکنندگی را تعیین می‌کند. غلظت‌های بالاتر، قدرت سفیدکنندگی بیشتری دارند اما ممکن است به سطوح آسیب بزنند. پراکسید هیدروژن به نور و گرما حساس است و به مرور زمان تجزیه میشود. بنابراین، از موادی مانند سدیم استارات برای تثبیت آن استفاده میشود.
.2سورفکتانت‌ها (Surfactants)
سورفکتانت‌ها با کاهش کشش سطحی آب، نفوذ آن به داخل الیاف را افزایش داده و باعث می‌شوند لکه‌ها راحت‌تر جدا شوند.
سورفکتانت‌ها کف ایجاد می‌کنند که به جدا شدن ذرات آلودگی و لکه‌ها کمک می‌کند.
آنیونی، کاتیونی، غیر یونی و آمفوتریک. هر نوع سورفکتانت، خواص متفاوتی دارد.
.3مواد قلیایی (Alkalis)
مواد قلیایی مانند سدیم کربنات و سدیم هیدروکسید، pH محلول را افزایش می‌دهند و باعث می‌شوند پراکسید هیدروژن فعال‌تر شود.
مواد قلیایی به حل شدن برخی لکه‌ها، به ویژه لکه‌های چربی، کمک می‌کنند.
.4عوامل تثبیت‌کننده (Stabilizers)
این مواد از تجزیه سریع پراکسید هیدروژن جلوگیری کرده و ماندگاری محصول را افزایش می‌دهند. فسفات‌ها، بورانات‌ها و برخی ترکیبات آلی.
.5عوامل ضد باکتری (Antibacterial Agents)
این مواد به از بین بردن باکتری‌ها و میکروب‌ها کمک می‌کنند. ترکیبات آمونیوم چهارتایی، تریکلوسان.
.6عوامل کنترل‌کننده بو (Odor Control Agents)
این مواد با جذب یا خنثی کردن مولکول‌های بو، بوی نامطبوع سفید کننده را کاهش می‌دهند. اسانس‌های طبیعی، مواد جاذب بو.
نسبت دقیق هر یک از مواد اولیه، بر خواص نهایی محصول تأثیرگذار است. برای هر نوع لکه، ترکیب خاصی از مواد اولیه مورد نیاز است. سفید کننده‌هایی که برای سطوح مختلف استفاده می‌شوند، فرمولاسیون متفاوتی دارند.
در کل، انتخاب مواد اولیه و نسبت‌های آن‌ها در فرمولاسیون سفید کننده، به عوامل مختلفی از جمله نوع لکه، جنس سطح، شرایط محیطی و انتظارات مصرف‌کننده بستگی دارد.
روش‌های ارزیابی کارایی سفید کننده
برای ارزیابی کارایی سفید کننده بدون بو، از روش‌های مختلفی استفاده میشود که هرکدام به جنبه خاصی از عملکرد این محصولات می‌پردازند. این روش‌ها به طور کلی به دو دسته تقسیم می‌شوند:
.1روش‌های فیزیکی و شیمیایی:
- اندازه‌گیری میزان سفیدکنندگی:
- استفاده از رنگ‌سنج‌ها: با استفاده از دستگاه‌های رنگ‌سنج، میزان تغییر رنگ نمونه‌های آلوده شده به لکه قبل و بعد از استفاده از سفید کننده اندازه‌گیری میشود.
- روش‌های اسپکتروفتومتری: با اندازه‌گیری جذب نور توسط نمونه‌ها در طول موج‌های مختلف، می‌توان میزان باقی‌مانده لکه را تعیین کرد.
استفاده از تیتراسیون، میزان پراکسید هیدروژن باقی‌مانده در محلول سفید کننده اندازه‌گیری میشود. این مقدار نشان‌دهنده قدرت سفیدکنندگی محصول است.
pH محلول سفید کننده بر روی کارایی آن تأثیر می‌گذارد. با استفاده از pH متر، pH محلول اندازه‌گیری میشود.
با استفاده از دستگاه‌های اندازه‌گیری کف، میزان کف تولید شده توسط سفید کننده اندازه‌گیری میشود. کف‌زایی به قدرت پاک‌کنندگی محصول کمک می‌کند.
.2روش‌های میکروبیولوژیکی:
با استفاده از میکروارگانیسم‌های مختلف، مانند باکتری‌ها، قارچ‌ها و ویروس‌ها، اثر ضدعفونی‌کنندگی سفید کننده بررسی میشود. میکروارگانیسم‌های موجود در نمونه قبل و بعد از استفاده از سفید کننده شمارش میشود تا کاهش تعداد میکروب‌ها تعیین شود.
.3روش‌های ارزیابی حسی:
یک گروه از افراد آموزش دیده، بوی سفید کننده را ارزیابی می‌کنند تا از عدم وجود بوی نامطبوع اطمینان حاصل شود. ظاهر محصول از نظر رنگ، شفافیت و وجود ذرات خارجی ارزیابی میشود.
.4آزمون‌های کاربردی:
نمونه‌های پارچه‌ای آلوده به لکه‌های مختلف با استفاده از سفید کننده شسته شده و میزان پاک شدن لکه‌ها ارزیابی میشود. سطوح مختلف با سفید کننده ضدعفونی شده و سپس با کشت میکروبی، میزان کاهش بار میکروبی ارزیابی میشود.
عوامل مؤثر بر انتخاب روش ارزیابی:
- نوع سفید کننده: نوع سفید کننده (مایع، پودر، ژل) و کاربرد آن (برای لباس، سطوح، ظروف) بر انتخاب روش ارزیابی تأثیر می‌گذارد.
- نوع لکه: نوع لکه (چربی، پروتئین، رنگ) بر انتخاب روش ارزیابی تأثیر می‌گذارد.
- نوع سطح: جنس سطح (پارچه، سرامیک، فلز) بر انتخاب روش ارزیابی تأثیر می‌گذارد.
- استانداردهای موجود: استانداردهای ملی و بین‌المللی روش‌های مشخصی را برای ارزیابی سفید کننده‌ها ارائه می‌دهند.
تجهیزات مورد نیاز برای ارزیابی سفید کننده‌ها
برای ارزیابی کارایی سفید کننده‌ها، به مجموعه‌ای از تجهیزات آزمایشگاهی نیاز داریم. این تجهیزات بسته به نوع آزمایش و استاندارد مورد استفاده، متفاوت خواهد بود. در زیر به برخی از تجهیزات رایج مورد استفاده در آزمایشگاه‌های کنترل کیفیت و تحقیقاتی اشاره شده است:
تولید سفید کننده
تجهیزات عمومی آزمایشگاه
ترازو: برای توزین دقیق مواد شیمیایی و نمونه‌ها، ترازو از اهمیت بالایی برخوردار است. دقت در توزین مواد، نقش مهمی در اطمینان از تکرارپذیری نتایج آزمایش‌ها و کیفیت محصول نهایی دارد.
pH متر: از آنجا که pH محلول‌ها بر روی خواص و عملکرد مواد شوینده تاثیرگذار است، استفاده از pH متر برای اندازه‌گیری دقیق pH محلول‌های سفید کننده و سایر محصولات شوینده ضروری است.
بالن حجمی: برای تهیه محلول‌های استاندارد و رقیق‌سازی نمونه‌ها، از بالن حجمی استفاده میشود. این وسیله آزمایشگاهی به دلیل دقت بالایی که دارد، در آماده‌سازی محلول‌های کالیبراسیون نیز کاربرد دارد.
پیپت: برای انتقال حجم‌های دقیق از مایعات، از پیپت استفاده میشود. پیپت‌ها در انواع مختلفی مانند پیپت حجمی، پیپت مدرج و میکروپیپت وجود دارند و هر کدام برای حجم‌های مشخصی از مایعات مورد استفاده قرار می‌گیرند.
ارلن مایر: ارلن مایر برای انجام واکنش‌های شیمیایی، تیتراسیون و مخلوط کردن محلول‌ها، به ویژه محلول‌هایی که نیاز به تکان دادن دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
بشر: بشر یک ظرف آزمایشگاهی است که برای مخلوط کردن محلول‌ها، گرم کردن و سرد کردن مایعات و انجام واکنش‌های شیمیایی ساده به کار می‌رود.
قیف: برای صاف کردن محلول‌ها و جدا کردن جامدات از مایعات، از قیف استفاده میشود. قیف‌های مختلفی مانند قیف ساده، قیف بوخنر و قیف دکانتور در آزمایشگاه‌های شیمی استفاده می‌شوند.
تجهیزات خاص برای ارزیابی سفید کننده‌ها
اسپکتروفتومتر: این دستگاه با اندازه‌گیری جذب نور توسط نمونه‌ها، به تعیین غلظت مواد در محلول کمک می‌کند و در آنالیز ترکیبات مختلف مواد شوینده کاربرد دارد.
رنگ‌سنج: با استفاده از رنگ‌سنج، تغییر رنگ نمونه‌ها پس از استفاده از سفید کننده اندازه‌گیری میشود تا قدرت سفیدکنندگی محصول ارزیابی گردد.
آون: برای خشک کردن نمونه‌ها پس از انجام آزمایشات مختلف و آماده‌سازی آن‌ها برای آنالیزهای بعدی، از آون استفاده میشود.
انکوباتور: در آزمایش‌های میکروبیولوژی، از انکوباتور برای کشت میکروارگانیسم‌ها در شرایط دمایی کنترل شده استفاده میشود.
اتوکلاو: برای استریل کردن تجهیزات آزمایشگاهی و محیط کشت‌ها، اتوکلاو ابزاری ضروری است.
دستگاه اندازه‌گیری کف: این دستگاه برای اندازه‌گیری میزان کف تولید شده توسط سفید کننده و سایر مواد شوینده استفاده میشود و در ارزیابی قدرت کف‌کنندگی محصولات اهمیت دارد.
دستگاه تیتراسیون: با استفاده از دستگاه تیتراسیون، می‌توان غلظت مواد مختلف در محلول‌ها را با دقت بسیار بالا تعیین کرد. این دستگاه در آنالیز مواد اولیه و محصول نهایی کاربرد دارد.
تجهیزات برای آزمایش‌های میکروبیولوژی
در تولید مواد شوینده، کنترل کیفیت میکروبی از اهمیت بالایی برخوردار است. برای اطمینان از عدم وجود آلودگی میکروبی در محصولات، از تجهیزات میکروبیولوژی متنوعی استفاده میشود.
پلیت‌های کشت: این ظروف پلاستیکی یا شیشه‌ای حاوی محیط کشت جامد (آگار) هستند که برای کشت و شمارش میکروارگانیسم‌های موجود در نمونه‌ها به کار می‌روند. با کشت نمونه‌ها روی پلیت‌ها و مشاهده رشد کلنی‌های میکروبی، می‌توان به وجود و تعداد انواع مختلف میکروارگانیسم‌ها پی برد.
لوله‌های آزمایش: این لوله‌های شیشه‌ای یا پلاستیکی برای تهیه رقت‌های میکروبی و انجام آزمایش‌های مختلف میکروبیولوژیکی مورد استفاده قرار می‌گیرند. با تهیه رقت‌های مناسب از نمونه‌ها، می‌توان تعداد میکروارگانیسم‌ها را به اندازه‌ای کاهش داد که شمارش آن‌ها به راحتی امکان‌پذیر باشد.
آگار: آگار یک ماده ژلاتینی است که به عنوان پایه محیط کشت جامد استفاده میشود. انواع مختلفی از آگار وجود دارد که هر کدام برای رشد گروه خاصی از میکروارگانیسم‌ها مناسب هستند.
میکروسکوپ: با استفاده از میکروسکوپ، می‌توان میکروارگانیسم‌های موجود در نمونه‌ها را مشاهده و شناسایی کرد. میکروسکوپ‌های نوری و الکترونی، دو نوع اصلی میکروسکوپ‌هایی هستند که در آزمایشگاه‌های میکروبیولوژی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
تجهیزات ایمنی
دستکش: از انواع مختلف دستکش برای محافظت دست‌ها در برابر تماس با مواد شیمیایی خورنده، سمی یا حساسیت‌زا استفاده میشود. انتخاب نوع دستکش به نوع ماده شیمیایی و میزان خطر آن بستگی دارد.
عینک ایمنی: عینک ایمنی از چشم‌ها در برابر پاشش مواد شیمیایی، ذرات معلق و پرتوهای مضر محافظت می‌کند.
روپوش آزمایشگاهی: روپوش آزمایشگاهی از بدن در برابر ریختن مواد شیمیایی و آلودگی‌های احتمالی محافظت می‌کند.
هود شیمیایی: هود شیمیایی یک محفظه تهویه شده است که برای کار با مواد شیمیایی خطرناک و تولید بخارات سمی مورد استفاده قرار می‌گیرد. هود با مکش هوا و فیلتر کردن آن، از انتشار مواد شیمیایی در محیط آزمایشگاه جلوگیری می‌کند.
انتخاب روش مناسب:
انتخاب سفید کننده مناسب برای مصارف مختلف، به عوامل متعددی بستگی دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
نوع سفید کننده:
سفید کننده‌ها به شکل‌های مختلفی مانند مایع، پودر یا ژل در بازار موجود هستند. هر یک از این فرم‌ها دارای مزایا و معایب خاص خود بوده و برای کاربردهای مختلف مناسب‌تر هستند.
کاربرد سفید کننده:
سفید کننده‌ها برای مصارف گوناگونی از جمله سفید کردن لباس‌ها، ضدعفونی کردن سطوح، پاک کردن ظروف و… استفاده می‌شوند. انتخاب نوع سفید کننده به کاربرد مورد نظر بستگی دارد.
نوع لکه:
لکه‌ها انواع مختلفی دارند مانند لکه‌های چربی، پروتئینی، رنگی و… هر نوع لکه به روش خاصی پاک میشود و انتخاب سفید کننده مناسب به نوع لکه بستگی دارد.
نوع سطح:
سطوح مختلف مانند پارچه، سرامیک، فلز و… نسبت به سفید کننده‌ها واکنش‌های متفاوتی نشان می‌دهند. برخی از سفید کننده‌ها ممکن است به برخی سطوح آسیب برسانند. بنابراین انتخاب سفید کننده باید با توجه به نوع سطحی که قرار است تمیز شود انجام شود.
به طور کلی، برای ارزیابی کامل یک سفید کننده بدون بو، ترکیبی از روش‌های مختلف مورد نیاز است و با ترکیب این روش‌ها، درک جامعی از اثربخشی و قابلیت استفاده سفید کننده بدون بو به دست می‌آوریم.
همانطور که مشاهده می‌کنید، روش‌های کاربردی (آزمون‌های شستشو و ضدعفونی) برای ارزیابی همه جنبه‌های عملکرد سفید کننده‌های بدون بو مناسب هستند. این روش‌ها مستقیما نشان می‌دهند که سفید کننده در شرایط واقعی استفاده چگونه عمل می‌کند.
البته، بسته به نوع سفید کننده و کاربرد مورد نظر، ممکن است نیاز به استفاده از روش‌های دیگری مانند روش‌های فیزیکی و شیمیایی یا روش‌های میکروبیولوژیکی نیز باشد.
- سایت کمباکس با تجربه در برگذاری دوره های ارایشی و بهداشتی و تیم مجرب در حوزه فرمولاسیون های صنعتی , همراه شماست . با کمباکس می توانید هرآنچه که برای علم ورود به تولید محصولات خود نیاز دارید را در اختیار داشته باشید.
Chembox:
۰۹۳۵۲۲۰۶۲۷۴
Info@chembox.ir
